Do biura Opolskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej wpłynęła informacja o kontrolach Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzanych w zakładach leczniczych dla zwierząt. Inspektorzy z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Opolu stwierdzają niezgodności w zakresie gromadzenia odpadów weterynaryjnych.
Dążąc do uporządkowania sprawy w rzeczonym zakresie, podaję poniżej.
Przepisy regulujące postępowanie z odpadami weterynaryjnymi w naszych ZLZ (mamy jedynie gabinety i przychodnie weterynaryjne - są zawarte kilku aktach prawnych:
1. ustawa z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21 ze zm.) - szeroko implementuje prawo Unii Europejskiej, realizując wspólne cele w przedmiocie gospodarowania odpadami oraz ochrony środowiska;
2. ustawa z 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt (Dz. U. 2004 nr 11 poz. 95 ze zm.), która przewiduje, że podmiot prowadzący zakład leczniczy dla zwierząt jest obowiązany do dbałości o ochronę środowiska oraz do ewidencjonowania i magazynowania odpadów na zasadach określonych w odrębnych przepisach;
3. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 16 sierpnia 2004 r. w sprawie wymagań dla gabinetów weterynaryjnych (Dz. U. 2004 nr 194 poz. 1990) gabinet wyposaża się m.in. w pojemniki na odpady, w tym na odpady weterynaryjne;
4. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 16 sierpnia 2004 r. w sprawie wymagań dla przychodni weterynaryjnych (Dz. U. 2004 nr 194 poz. 1990) przychodnię wyposaża się m.in. w pojemniki na odpady, w tym na odpady weterynaryjne;
5. rozporządzenie Ministra Środowiska z 13 stycznia 2014 r. w sprawie dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 107);
6. rozporządzenie Ministra Środowiska z 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 2014 poz. 1923), w którym określono rodzaje odpadów weterynaryjnych;
7. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi dnia 1 października 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami weterynaryjnymi (Dz.U. nr 198, poz. 1318), zostało uznane za uchylone, czyli nieobowiązujące w systemie prawnym, i nie wiadomo kiedy powstanie nowe rozporządzenie. Niemniej dla właściwego postępowania z odpadami weterynaryjnymi, zaleca się stosowanie wymogów opisanych w tym rozporządzeniu,
ustalając następujące zasady:
18 02 Odpady z badań, diagnozowania, leczenia i profilaktyki weterynaryjnej
18 02 01 ODPADY POZOSTAŁE - Narzędzia chirurgiczne i zabiegowe oraz ich resztki (z wyłączeniem 18 02 02)
18 02 02* ODPADY ZAKAŹNE - odpady, które zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt
18 02 03 ODPADY POZOSTAŁE - Inne odpady niż wymienione w 18 02 02
18 02 05* ODPADY NIEBEZPIECZNE - Chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, zawierające substancje niebezpieczne
18 02 06 ODPADY POZOSTAŁE - Chemikalia, w tym odczynniki chemiczne, inne niż wymienione w 18 02 05
18 02 07* ODPADY NIEBEZPIECZNE - Leki cytotoksyczne i cytostatyczne
18 2 08 ODPADY POZOSTAŁE - Leki inne niż wymienione w 18 02 07.
Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 11 Ustawy o odpadach – „przez odpady weterynaryjne rozumie się odpady powstające w związku z badaniem, leczeniem zwierząt lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także w związku z prowadzeniem badań naukowych i doświadczeń na zwierzętach”. W skład odpadów weterynaryjnych wchodzą zatem: odpady w postaci krwi i jej produktów, różnego rodzaju ostre przedmioty (skalpele, igły, strzykawki, pipety), odpady powstałe przy zabiegach (materiały opatrunkowe, rękawice chirurgiczne, gąbki), odpady biologiczne oraz materiały zanieczyszczone krwią i wydalinami zwierząt, odpady niebezpieczne (farmaceutyki), szczątki, kultury mikrobiologiczne. Zakaźne odpady weterynaryjne, to z kolei te, które ze względu na obecność patogenów i stwarzane niebezpieczeństwo sanitarne wymagają specjalnych sposobów ich gospodarowania. Zakaźne odpady weterynaryjne powinny być zbierane w miejscach powstawania, w sposób uwzględniający ich właściwości. Czas ich magazynowania nie może przekroczyć 48 godzin w pomieszczeniach o temperaturze 10oC i wyżej. W temperaturze poniżej 10oC odpady zakaźne mogą być magazynowane tak długo, jak pozwalają na to ich właściwości oraz warunki, w jakich są przechowywane, ale nie dłużej niż 30 dni.
Zakaźne odpady weterynaryjne, z wyjątkiem odpadów o ostrych końcach i krawędziach, zbiera się do pojemników lub worków jednorazowego użycia z folii polietylenowej, nieprzezroczystych, wytrzymałych, odpornych na działanie wilgoci i środków chemicznych, z możliwością jednokrotnego zamknięcia. Odpady o ostrych końcach i krawędziach zbiera się natomiast w sztywnych, odpornych na działanie wilgoci, mechanicznie odpornych na przekłucie bądź przecięcie pojemnikach jednorazowego użycia, które umieszcza się w miejscach ich powstawania. Każdy pojemnik i każdy worek powinien posiadać odpowiednie oznaczenia umieszczone w widocznym miejscu. Oznakowanie identyfikujące powinno zawierać: kod odpadów w nich przechowywanych, miejsce pochodzenia odpadów, datę zamknięcia. Odpady zakaźne gromadzi się w pojemnikach lub workach jednorazowego użycia koloru czerwonego, które należy zapełniać do 2/3 ich objętości w sposób umożliwiający bezpieczne zamknięcie.
Zasady gromadzenia odpadów weterynaryjnych opisane w wymienionym rozporządzeniu dotyczą w szczególności:
Pełny tekst rozporządzenia o odpadach weterynaryjnych
opracowanie Marek Wisła